ΣΙΝΕΜΑ: Ο Νανούκ του Βορρά & Το εργαστήρι του Δρ. Καλιγκάρι | Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Αιγαίου

Ένας χρόνος στη ζωή του Νανούκ, ενός Ινουίτ Εσκιμώου, και της οικογένειάς του, που ζουν στον Αρκτικό Κύκλο. Ανταλλαγές, κυνήγι, ψάρεμα και μετακινήσεις μίας ομάδας που δεν την έχει αγγίξει καθόλου η βιομηχανική ανάπτυξη.

Διάσημο βωβό ντοκιμαντέρ, το οποίο ο Φλάχερτι γύρισε από θαυμασμό για «τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους που είχε γνωρίσει ποτέ». Αν και αργότερα κατηγορήθηκε για τη μεθοδολογία (πολλές καταστάσεις και σκηνές είναι «κατασκευασμένες») και τη μονομέρειά του (προβάλλεται μία θετική εικόνα της ζωής αυτών των ανθρώπων), ο Φλάχερτι έφερε εις πέρας ένα δύσκολο τεχνικό επίτευγμα, το οποίο ήταν απόλυτα ειλικρινές στις προθέσεις του και άνοιξε το δρόμο για το εθνογραφικό ντοκιμαντέρ. Για την ιστορία, ο Νανούκ πέθανε από πείνα κατά τη διάρκεια κυνηγιού δύο χρόνια μετά τα γυρίσματα. [Πηγή]

«Το μεγάλο κατόρθωμα του Flaherty δεν είναι η αντικειμενικότητα ενός ντοκυμανταίρ αλλά κάτι άλλο, ένα είδος αναπλασμένης ωμής πραγματικότητας που εικονογραφεί τους ανθρώπινους αγώνες και από τις δύο πλευρές της κάμερας.» – Fernando F. Croce [Πηγή] 

Η ταινία κατέχει την 6η θέση στις 100 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών του Rotten Tomatoes [Πηγή]

Το εργαστήριο του Δρ. Καλιγκαρι είναι ένα από τα πρώτα δείγματα, ίσως το πιο διάσημο, του γερμανικού εξπρεσιονιστικού κινηματογράφου. Το κίνημα που διήρκεσε από το 1919 έως το τέλος της δεκαετίας του ’20 ( με πιο παραγωγικά χρόνια την 5ετια 1919 – 1924) θεωρείται το πρώτο ουσιαστικό κίνημα του μοντέρνου κινηματογράφου και αυτό που αναβάθμισε τα κινηματογραφικά προϊόντα σε έργα τέχνης. Από εδώ και πέρα μόνο ως τέτοια θα αντιμετωπίζονται από τους κριτικούς. […]

Οι Γερμανοί εξπρεσιονιστές δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην χρήση του chiaroscuro (οπτική αντίθεση μεταξύ σκιάς και φωτός). Άλλωστε η χρήση του είναι αυτή που εξυπηρετεί την εικονιστική αοριστία και την τάση προς την εσωστρέφεια. Οι συνθέσεις είναι κλειστοφοβικές, οι απεικονίσεις παραμορφωτικές και υπογραμμίζονται υπερβολικά οι φόρμες. Η εναλλακτική πραγματικότητα που προβάλλεται μέσα από τα δημιουργήματα, επιτυγχάνεται με τις γωνιώδεις λήψεις, τις παράξενες γωνίες, τη μινιμαλιστική σκηνική αντίληψη, τις στυλιζαρισμένες ερμηνείες, την υποκειμενική υφολογία και την ονειρώδη ατμόσφαιρα. Η ταινία διαθέτει όλα τα παραπάνω στοιχεία.

Η ταινία είναι ένα θρίλερ για γερά νεύρα. Η κεντρική ιστορία του έργου είναι έξυπνη και γεμάτη εκπλήξεις.

[…]Τα σκηνικά ( μια που θα χρειαστεί να επιμείνουμε, διότι η λειτουργία τους είναι καταλυτική στο τελικό αισθητικό αποτέλεσμα) είναι σχεδιασμένα από μινιμαλιστές της σχολής Bauhaus. Όλη η ταινία είναι γυρισμένη σε στούντιο έτσι ώστε ο έλεγχος του σκηνικού περιβάλλοντος να είναι απόλυτος. Τα σκηνικά γωνιώδη, μυτερά εντελώς γεωμετρικά, σχεδόν μακάβρια υπαινίσσονται ενδεχομένως τον διάχυτο σε όλη την πόλη τρόμο. Οπωσδήποτε το οπτικό αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι συνάρτηση της ψύχωσης του αφηγητή Francis, μια αντανάκλαση του διεστραμμένου του μυαλού. Τα εξπρεσιονιστικά στοιχεία εκτείνονται στο make up, στα κοστούμια, στις ερμηνείες των ηθοποιών όπως και στην αντίληψη κινηματογράφησης της ιστορίας.

[…] Ο Caligari είναι μια πρόταση- πρόκληση για τους επόμενους κινηματογραφιστές. Πρόταση για πειραματισμούς γύρω από την απεικόνιση του αφύσικου και του εξωλογικού μέσω του αντικειμενικού μέσου της κινηματογραφικής φωτογραφίας. Οι εξπρεσιονιστικές κατακτήσεις του επηρέασαν την διαμόρφωση της κινηματογραφικής κουλτούρας του τρόμου και είναι συχνά ορατές στο έργο σπουδαίων κινηματογραφιστών όπως π.χ. ο Tim Burton. [Πηγή]