Το κομμάτι του νησιού παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον για όσους αναζητούν την εμπειρία του μοναδικού. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από τον συνδυασμό μορφολογικών στοιχείων που σπανίως συναντώνται στον χώρο του Αιγαίου.
Ο ορεινού χαρακτήρα όγκος που υψώνεται στην Απάνω Μεριά δίνει την αίσθηση Αλπικού τοπίου και δένει αρμονικά με το αιγαιοπελαγίτικο κύμα που άλλοτε τ’ αγκαλιάζει σε παρθένες και καταγάλανες παραλίες και άλλοτε καταλήγει σε απόκρημνους βράχους. Η άντληση αγαθών από τη φτωχή νησιώτικη γη εδώ και χιλιετίες έχει σφραγίσει την μοναδικότητα του τόπου.
Οι έντεκα γραφικές σηματοδοτημένες διαδρομές δίνουν μια ευχάριστη εμπειρία περιήγησης:
1. Ανηφορίζουμε Βόρεια από το εκκλησάκι και με θέα την Ερμούπολη φτάνουμε στο Ρηχωπό
(χρονική διάρκεια : 40 λεπτά).
2. Συνεχίζοντας για το Πλατύ Βουνί συναντάμε τη σπηλιά του φιλόσοφου Φερεκύδη
(χρονική διάρκεια : 30 λεπτά).
3. Η ανθρώπινη παρέμβαση με τις πεζούλες τις ξερολιθιές και τους παραδοσιακούς αμπελώνες είναι αισθητή γύρω μας καθώς κατευθυνόμαστε στην όμορφη παραλία της Γλυσούρας
(χρονική διάρκεια :35 λεπτά ).
4. Κατηφορίζουμε ανατολικά του Σαν Μιχάλη καταλήγοντας στους πρόποδες του Καστριού. Στην κορυφή του ο αρχαίος οικισμός της περιόδου του Κυκλαδικού πολιτισμού 3.200-2.000 π.Χ.
(χρονική διάρκεια 40 λεπτά ).
5. Έχοντας πανοραμική άποψη του Αιγαίου προς ανατολή βορά και δύση προσεγγίζουμε το Διαπόρι. Ακρωτήριο με μεγάλη ποικιλία και ιδιομορφία. Οι πέρδικες που δεν χρειάζεται κόπος να τις πλησιάσεις συμπληρώνουν την μοναδική εικόνα.
( χρονική διάρκεια : 1:15 λεπτά).
1. Οι ξακουστές επιγραφές που υπάρχουν στα βράχια του όρμου των Γραμμάτων, χαράζονταν εδώ και αιώνες από περαστικούς θαλασσοπόρους που έβρισκαν εδώ καταφύγιο από την κακοκαιρία. Η παραλία έξοδος ενός μικρού φαραγγιού κατάφυτη από πεύκα, αλμυρίκια και φοίνικες.
(χρονική διάρκεια : 1 ώρα )
2. Το παλιό λατομείο που βλέπουμε έχει ενσωματωθεί στο τοπίο τόσο αρμονικά, που αποτελεί αξιοθέατο της περιοχής. Η πορεία που ακολουθούμε είναι η ίδια με αυτή των κάρων μεταφέροντας το μάρμαρο για φόρτωση στην θάλασσα. Πολύ όμορφη παραλία με αμμουδιά.
( χρονική διάρκεια : 30 λεπτά)
3. Πριν φτάσουμε στην αμμουδιά της Λείας περνάμε από τη σπηλιά του Μεντώνη και από τον Αερόλιθο (σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο).που ορθώνεται στο μέσο της διαδρομής.
( χρονική διάρκεια : 35 λεπτά )
4. Το δίδυμο φαράγγι των Σχιζομενών που η ύπαρξή του οφείλεται στην καθίζηση του εδάφους καθώς και η σπηλιά του Λεντίνου, κάνουν την διαδρομή πραγματικά ενδιαφέρουσα.
(χρονική διάρκεια :45 λεπτά ).
5. Το μονοπάτι ξεκινά λίγα μέτρα πριν το εκκλησάκι του Αγ. Παντελεήμονα και μας οδηγεί στους όρμους το Αετού και Βαρβαρούσας. Εντυπωσιακές εναλλαγές βλάστησης με αποκορύφωμα τις μοναδικές ήσυχες παραλίες
(χρονική διάρκεια : 1:15)
6. Η ρεματιά του Κακού ποταμού συνδέει τα Χαρτιανά με το Δελφίνι. Μην χάσετε το ηλιοβασίλεμα από την παραλία.