Μια πολύ ενδιαφέρουσα διάλεξη διοργάνωσε ο Σύλλογος Φίλων του Ιστορικού Αρχείου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, με ομιλήτρια την δρ. Μαριλένα Κασιμάτη για το έργο του Τσίλλερ στην Αθήνα. Να τονίσουμε ότι ανάμεσα στα έργα του συγκαταλέγεται και το Δημαρχιακό Μέγαρο Ερμούπολης.
Όπως αναφέρει σχετικά η ομιλήτρια δρ. Μαριλένα Κασιμάτη: «Aρχιτέκτονες και αρχαιολόγοι είναι εδώ και σχεδόν δύο αιώνες συνδεδεμένοι στην επανανακάλυψη της αρχαιότητας. Η συμβολή του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ (1837-1923) στον χώρο της ελληνικής αρχαιολογίας είναι σημαντική. Δεν θα ήταν υπερβολικό να ειπωθεί, ότι οι επιτυχημένες ανασκαφές που διενήργησε ο νεότατος ακόμη Σάξων στο Παναθηναϊκό Στάδιο (1862-64), αλλά και οι αποτυπώσεις του στο Διονυσιακό Θέατρο, καθώς και η επιστημονική μελέτη του “Περί της αρχικής υπάρξεως των καμπυλώσεων του Παρθενώνος” (1865), ήταν οι πρώτοι σταθμοί της σταδιοδρομίας του στην Αθήνα, που, λόγω της μεγάλης δημοσιότητας που δόθηκε, του εξασφάλισαν το απαιτούμενο κύρος που, εκτός της δραστηριότητάς του ως διευθυντή του εργοταξίου της Σιναίας Ακαδημίας και εκπροσώπου του Θεόφιλου Χάνσεν, θα τον καθιέρωσαν ως ανεξάρτητο αρχιτέκτονα στην Αθήνα της εποχής του βασιλιά Γεωργίου Α’.
»Αξίζει επομένως να φωτιστεί αυτή η σχετικά άγνωστη πλευρά του Τσίλλερ ως δραστήριου ερευνητή αρχαιολόγου της “πρώτης ώρας”, φορέα του δυτικού πνεύματος –και αντίπαλου εν πολλοίς των καθιερωμένων ημεδαπών συναδέλφων του–, με διάθεση υπέρβασης του χαρακτηρισμού ενός απλοϊκού αρχαιογνώστη. Ενέσκηψε στην αρχαία τοπογραφία και τα κρυφά ή φανερά μνημεία της, ζητώντας, με τον Παυσανία ανά χείρας, εξακριβώνοντας όσα περισσότερα ήταν δυνατόν, διαθέτοντας το επιπλέον προνόμιο της διαρκούς παρουσίας στην Ελλάδα.
»Στο αρχείο της Εθνικής Πινακοθήκης φυλάσσονται διεξοδικές αποτυπώσεις αρχιτεκτονικών λεπτομερειών αρχαίων μνημείων (Παρθενώνας, Αφαία, Αρχαία Αγορά, Μνημείο Λυσικράτους), μαζί με τα υπολείμματα της πολυχρωμίας που μελετούσε όχι μόνο για ιδία χρήση, αλλά και για ενημέρωση του δασκάλου και ευεργέτη του Θεόφιλου Χάνσεν. Το ενδιαφέρον του για την αρχαιότητα δεν είναι στείρο και σχολαστικό ούτε τυφλό απέναντι στις απαιτήσεις του αιώνα του, αλλά υπερβαίνει τον συμβατικό ρόλο του αρχιτέκτονα εισβάλλοντας στην αρχαιότητα για χειροπιαστά οφέλη».
Στην ομιλία της η κα Κασιμάτη επιχείρησε να αναδείξει τα περισσότερα από τα ερευνητικά προγράμματα του Τσίλλερ στον τομέα της αρχαιολογίας.
Δείτε την ομιλία ΕΔΩ (Διάρκεια 54:33′)
Κασιμάτη Μαριλένα
Ιστορικός Τέχνης
Η Μαριλένα Ζ. Κασιμάτη είναι Ιστορικός της Τέχνης με βασικές σπουδές και διδακτορικό δίπλωμα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μονάχου (1977, Magna cum laude). Κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας, προσελήφθη ως αμειβόμενη δόκιμη επιμελήτρια στα Κρατικά Βαυαρικά Μουσεία με άξονα μελέτης τα κατάλοιπα της Οθωνικής Περιόδου, υλικό που αξιοποιήθηκε στη συνεργατική έκθεση: «Αθήνα-Μόναχο, Τέχνη & Πολιτισμός στη Νέα Ελλάδα» (Εθνικό Μουσείο Βαυαρίας – Εθνική Πινακοθήκη, 2000). Από το 1984 έως το 2017 εργάστηκε ως επιμελήτρια (ΠΕ1) στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλ. Σούτζου. Έχει διδάξει Ιστορία της Τέχνης στα Πανεπιστήμια Κρήτης (Ν. 407) και Αθήνας, και συνέγραψε τον Α΄ τόμο για τις Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό (ΕΑΠ, 2008). Διετέλεσε εκπρόσωπος του Υπουργείου Πολιτισμού στην Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στην UNESCO. Υπήρξε η πρώτη καλλιτεχνική και οργανωτική διευθύντρια της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων. Έχει πλούσιο επιμελητικό και συγγραφικό έργο στην Ελλάδα και το εξωτερικό και συμμετοχές σε συνέδρια και προγράμματα διαλέξεων (Πανεπιστήμιο Μονάχου, Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο, Βερολίνο, ETH-Ζυρίχη, ΕΜΠ, ΑΣΚΤ, ICOM, Μουσείο Μπενάκη, DAI-Athen, Αρχείο Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία). Είχε ενεργή συμμετοχή στη μουσειολογική μελέτη της νέας Εθνικής Πινακοθήκης (2016). Μελέτησε και εξέδωσε το έργο του Τσίλλερ (Αρχείο Εθνικής Πινακοθήκης, αναδρομική έκθεση 2009, δίγλωσση έκδοση του χειρογράφου των «Αναμνήσεων») και του Θ. Χάνσεν (μονογραφική έκθεση, δίγλωσσος κατάλογος, 2014). Είναι μέλος της διεθνούς ερευνητικής ομάδας «Εθνικές Ταυτότητες – Διεθνείς Πρωτοπορίες» (υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης), της Association International des Critiques d’Art – AICA-ΕΛΛΑΣ και ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης.
