Οι νικητές του Βραβείου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Πολιτιστική Κληρονομιά / Europa Nostra Awards για το 2015 θα τιμηθούν κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης στο Δημαρχείο του Όσλο το βράδυ της 11ης Ιουνίου 2015 στην οποία θα παρευρεθεί και ο νικητής για τη Σύρο, κ. Παύλος Χατζηγρηγορίου, για το Σύστημα Ψηφιακής Διαχείρισης Ιστορικών Κτηρίων της Ερμούπολης (HER.M.E.S.), του ενός εκ των τριών βραβείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Πολιτιστική Κληρονομιά / Εuropa Nostra Awards 2015 για την Ελλάδα.
Η Τελετή Βράβευσης των Βραβείων Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς θα συν-παρουσιαστεί από τον Fabian Stang, Δήμαρχο του Όσλο, τον Tibor Navracsics, Ευρωπαίο Επίτροπο Παιδείας, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού, τον Denis de Κergorlay, Διευθύνων Σύμβουλο της Europa Nostra, και θα τιμήσει με την παρουσία του ο Πρίγκιπας Haakon της Νορβηγίας.
Κατά τη διάρκεια της τελετής, οι επτά νικητές για το Μεγάλο Βραβείο (Grand Prix) και ο νικητής του Βραβείου Κοινού (Public Choice Award), που επιλέγεται μεταξύ των έργων που κέρδισαν στο φετινό, θα ανακοινωθούν μπροστά σε ένα ακροατήριο 600 ατόμων. Η όλη εκδήλωση θα μεταδοθεί ζωντανά από το κανάλι της Europa Nostra στο YouTube (στις 19:00-21.00 ώρα Ελλάδας).
Στην Τελετή Απονομής των Ευρωπαϊκών Βραβείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς θα παρευρίσκονται επαγγελματίες της πολιτιστικής κληρονομιάς, εθελοντές και υποστηρικτές από όλη την Ευρώπη, καθώς και υψηλά ιστάμενοι από τα όργανα της ΕΕ, των κρατών μελών και της χώρας υποδοχής, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργού Κλίματος και Περιβάλλοντος Tine Sundtoft.
Όλοι οι νικητές θα λάβουν μια τιμητική πλακέτα ή έπαινο. Οι επτά νικητές, οι οποίοι επιλέχθηκαν από ανεξάρτητες κριτικές επιτροπές εμπειρογνωμόνων, θα λάβουν το Μεγάλο Βραβείο (Grand Prix) το οποίο είναι 10.000€ ο καθένας. Ο νικητής για το Βραβείο Κοινού (Public Choice Award), που επιλέχθηκε από την online ψηφοφορία που διενεργήθηκε από την Europa Nostra, θα λάβει ένα πιστοποιητικό.
Η τελετή απονομής των Ευρωπαϊκών Βραβείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς θα περιλαμβάνει ένα πλούσιο καλλιτεχνικό και μουσικό πρόγραμμα. Η γαλλική κολεκτίβα G. Bistaki θα χαιρετήσει και να εκπλήξει τους επισκέπτες με μια ιδιαίτερη εμφάνιση, συνδυάζοντας το χορό, διαφορετικές πηγές ήχου και φυσικά στοιχεία, στην αυλή του Δημαρχείου του Όσλο. Νορβηγοί μουσικοί και μουσικά σύνολα, τόσο των νέων όσο και διάσημων, θα μαγέψουν το κοινό με διάφορες ερμηνείες τους κατά τη διάρκεια της τελετή απονομής.
Μια εορταστική δεξίωση για όλους τους συμμετέχοντες θα διοργανωθεί από το Δημαρχείο του Όσλο μετά την εκδήλωση.
Το Excellence Fair, κατά το οποίο οι νικητές θα παρουσιάσουν τα εξαιρετικά επιτεύγματα τους, θα πραγματοποιηθεί το πρωί της 11ης Ιουνίου 2015 στο Domus Academica του Πανεπιστημίου του Όσλο.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα στις προσπάθειες διατήρησης και ανάδειξης της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς επιβεβαιώνουν οι διακρίσεις που απέσπασαν η Χίος, η Σύρος και το Λασίθι, στο πλαίσιο της απονομής των Βραβείων Europa Nostra 2015, τα οποία ανακοινώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ομώνυμο ευρωπαϊκό δίκτυο στις 14 Απριλίου 2015. Ανάμεσα τους για την Ερμούπολη ήταν ο κ. Παύλος Χατζηγρηγορίου, διδάκτορας του ΕΜΠ και Προϊστάμενος Προγραμματισμού & ΤΠΕ, για το Σύστημα Ψηφιακής Διαχείρισης Ιστορικών Κτηρίων της Ερμούπολης (HER.M.E.S.) το οποίο αναπτύχθηκε ως έρευνα στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
HERMES: Ψηφιακή διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ερμούπολης, Σύρος
Αυτό το έργο ψηφιοποίησης αφορά στην δημιουργία μίας δωρεάν, ανοιχτού κώδικα ιστοσελίδας για την προβολή του περιεχομένου της έρευνας ενός συγκεκριμένου σχεδίου αποκατάστασης. Το σχέδιο επικεντρώνεται στην περίπου 200 ετών πόλη της Ερμούπολης στη Σύρο (Αιγαίο Πέλαγος), η οποία είναι μοναδική στο βαθμό που το κτηριακό της απόθεμα, αποτελούμενο από περισσότερα από 1.000 κτήρια, παραμένει ανέπαφο σχεδόν στο σύνολό του, από την ίδρυσή της πόλης έως σήμερα.
Ένα πολύ-μεταβλητό μοντέλο έχει αναπτυχθεί για την αξιολόγηση και παρακολούθηση σχεδόν όλων αυτών των κτηρίων, καταγράφοντας δεδομένα έως και σε 192 πεδία για κάθε κτήριο, δημιουργώντας πολλαπλές διαστάσεις για την εξαγωγή, και στη συνέχεια κατανόηση και ερμηνεία, της ιστορίας του κάθε κτηρίου, της τοποθεσίας του, της κατάστασής του, του σκοπού του στο παρόν και το παρελθόν, του ιδιοκτησιακού του καθεστώτος, της παθολογίας και της αρχιτεκτονικής του ποιότητας. Η ευπάθεια κάθε κτηρίου στη φθορά, ή ακόμα και στην κατάρρευση, επίσης καταγράφεται και οι λεπτομέρειες είναι προσβάσιμες από το κοινό.
Το HERMES είναι ένα εξειδικευμένο, πολλαπλών κριτήριων σχέδιο αποκατάστασης της πόλης της Ερμούπολης, το οποίο ήδη εφαρμόζεται από τον τοπικό Δήμο. Κατά την τρέχουσα κατάσταση οικονομικής δυσπραγίας στην Ελλάδα, μία τόσο εκτεταμένη και αναλυτική καταγραφή είναι πολύτιμη για την αξιολόγηση των προτεραιοτήτων για παρέμβαση, δεδομένων των περιορισμένων πηγών χρηματοδότησης.
Η κριτική επιτροπή επαίνεσε το πρόγραμμα λόγω της επιστημονικής και τεχνικής πολυπλοκότητάς του. Η σχετικά σύντομη ιστορία της Ερμούπολης δεν καθιστά την αρχιτεκτονική της αξία λιγότερο σημαντική, ενώ το πρόγραμμα αυτό έχει επιτρέψει την συγκέντρωση ενός εντυπωσιακά λεπτομερούς και ακριβούς συνόλου δεδομένων. Το πρόγραμμα αποτελεί υπόδειγμα για την διάδοση της αξίας της ψηφιοποίησης στη συλλογή και διατήρηση πληροφοριών σχετικά με την αρχιτεκτονική κληρονομιά της Ευρώπης, και για τους τρόπους με τους οποίους η κατανόηση της πολυπλοκότητας του παρελθόντος και η ανταπόκρισή μας σε αυτή στο μέλλον μπορούν να αναπτυχθούν και να αποτελέσουν βάση για δράση.
Η έρευνα ψηφιοποίησης επιλέχθηκε μεταξύ 263 αιτήσεων από 29 χώρες της Ευρώπης και, σύμφωνα με την κριτική επιτροπή, θεωρείται ότι είναι υπόδειγμα για τη διάδοση της αξίας της ψηφιοποίησης στη συλλογή και διατήρηση πληροφοριών σχετικά με την αρχιτεκτονική κληρονομιά της Ευρώπης. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Εκπαίδευση, τον Πολιτισμό, την Νεολαία και Αθλητισμό Tibor Navracsics εξέφρασε τα συγχαρητήριά του για τους νικητές δηλώνοντας ότι αποτελούν άριστο παράδειγμα όσων μπορούν να κάνουν για την πολιτιστική κληρονομιά αφοσιωμένοι και ικανοί Ευρωπαίοι πολίτες. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού που κερδίζει η Ελλάδα το βραβείο EuropaNostra στην κατηγορία “Έρευνα/Ψηφιοποίηση”.
Η Σύρος και ειδικά η Ερμούπολη εξασφαλίζει μία σειρά από πλεονεκτήματα που προκύπτουν από αυτό το βραβείο. Συγκεκριμένα, πέρα από τη δημοσιότητα και την προώθηση της Ερμούπολης ως “Βραβευμένη πόλη από την EuropaNostra”, ενισχύεται η υποψηφιότητά της για τον Κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, καθώς υπάρχει τεκμηριωμένος δεσμός μεταξύ των βραβευμένων με EuropaNostra πόλεων και των ενταγμένων στον κατάλογο της UNESCO πόλεων/μνημείων. Η Ερμούπολη κερδίζει μία σημαντική προβολή σε ένα δίκτυο πόλεων και οργανισμών που ασχολούνται με τον πολιτισμό και στρέφει το πανευρωπαϊκό ενδιαφέρον στο νησί μας. Ισχυροί είναι επίσης οι δεσμοί μεταξύ EuropaNostra και του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, για αυτό και ο Δήμος μας θα αξιοποιήσει αυτή τη διάκριση για να ωθήσει και την υποψηφιότητά της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2021.
