1η Πανελλήνια Συνάντηση μελών ERIH – 31 Μαΐου 2024
Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων – Λεριοφυλάκιο 1 – Αμφιθέατρο «Μιλτιάδης Έβερτ»
Πειραιώς 100, Γκάζι – 118 54 Αθήνα,
www.athens-technopolis.gr
Η πρώτη Πανελλήνια συνάντηση των μελών της Ευρωπαϊκής Διαδρομής Βιομηχανικής Κληρονομιάς (ERIH – Εuropean Route of Industrial Heritage) του Συμβουλίου της Ευρώπης θα λάβει χώρα στις 31 Μαΐου 2024, στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων- Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου. Το θέμα της συνάντησης είναι: «Ενισχύοντας τα Δίκτυα Βιομηχανικής Κληρονομιάς: η σημασία της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Διαδρομή Βιομηχανικής Κληρονομιάς».
Την εκδήλωση, η οποία έχει τεθεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, συνδιοργανώνουν η Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων – Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς και το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς (TICCIH) με τη συνεργασία της Εθνικής Εκπροσώπου στην Ευρωπαϊκή Διαδρομή Βιομηχανικής Κληρονομιάς (ΕRIH) και την υποστήριξη του Συμβουλίου Βιομηχανικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ.
Η Ευρωπαϊκή Διαδρομή Βιομηχανικής Κληρονομιάς, από το 2019 αναγνωρισμένη πολιτιστική διαδρομή του Συμβουλίου της Ευρώπης, με τη συμμετοχή φορέων και τόπων από 28 χώρες, μεταξύ των οποίων αρκετών από την Ελλάδα, δίνει έμφαση στην τουριστική διάσταση της βιομηχανικής κληρονομιάς, προσκαλώντας τους επισκέπτες και τις επισκέπτριες να ανακαλύψουν την πολυποίκιλη πολιτιστική κληρονομιά που σχετίζεται με τη βιομηχανική εξέλιξη της Ευρώπης και να εξερευνήσουν μνημεία, μουσεία και τόπους που αποτελούν μέρος της κληρονομιάς αυτής (www.erih.net). Η Πανελλήνια συνάντηση των μελών της Διαδρομής ERIH αποσκοπεί στο να φέρει κοντά τα μέλη και να επιτρέψει την κατάθεση εμπειριών, θέσεων και καλών πρακτικών που προκύπτουν από την μεταξύ των φορέων εθνική και πανευρωπαϊκή δικτύωση. Επίσης απευθύνεται σε όλους τους εκπροσώπους φορέων και μουσείων βιομηχανικής κληρονομιάς της Ελλάδας που επιθυμούν να ενημερωθούν για τα οφέλη της σύνδεσης με τη Διαδρομή. Η συνάντηση θα περιλαμβάνει εισηγήσεις και παρεμβάσεις εκ μέρους εκπροσώπων του δικτύου ERIH, αρμοδίων Διευθύνσεων του Υπουργείου Πολιτισμού, φορέων διατήρησης της βιομηχανικής κληρονομιάς, καθώς και εκπροσώπων ενταγμένων και δυνητικών μελών της Ευρωπαϊκής Διαδρομής ERIH στην Ελλάδα.
Το εργοστάσιο Φωταερίου της Αθήνας, όπου θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση, ξεκίνησε να λειτουργεί λίγα χρόνια μετά την ίδρυσή του το 1857, παρέχοντας φωτισμό και ενέργεια στην Πρωτεύουσα, από το 1862 μέχρι το 1984, οπότε και έκλεισε οριστικά. Το 1986, ο χώρος χαρακτηρίστηκε διατηρητέο ιστορικό μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού ως ένα χαρακτηριστικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του 19ου αι. και του 20ου αι. και στη συνέχεια ξεκίνησαν οι μελέτες για την αποκατάστασή του. Στις κτιριακές εγκαταστάσεις του εργοστασίου Φωταερίου της Αθήνας στεγάζεται από το 1999 η Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, ένας χώρος για ποικίλα πολιτιστικά γεγονότα και ένα εξαιρετικό παράδειγμα επανάχρησης βιομηχανικού συγκροτήματος. Το 2013 εγκαινιάστηκε το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου και είναι εξ αρχής μέλος του ERIH. Στόχος του Μουσείου είναι να αναδείξει και να διαφυλάξει την ιστορία και σπουδαιότητα αυτού του βιομηχανικού μνημείου, που αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα εργοστάσια φωταερίου στην Ευρώπη και το μοναδικό που διατηρεί το μεγαλύτερο μέρος του μηχανολογικού του εξοπλισμού in situ.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
9.30-10.00 Εναρκτήριοι χαιρετισμοί
- Λίνα Μενδώνη, Υπουργός Πολιτισμού
- Stefano Dominioni, Εκτελεστικός Γραμματέας, Διευρυμένη Μερική Συμφωνία για τις Πολιτιστικές Διαδρομές, Γενική Διεύθυνση Δημοκρατίας και Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας, Συμβούλιο της Ευρώπης, Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Πολιτιστικών Διαδρομών
- Γιώργος Καλαμαντής, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης, Υπουργείο Πολιτισμού
- Χάρης Δούκας, Δήμαρχος Αθηναίων
- Κωστής Παπαϊωάννου, Πρόεδρος Τεχνόπολης,
- Αλεξάνδρα Ράπτη, Διευθύντρια Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς,
- Μαρία Μαυροειδή, Πρόεδρος Ελληνικού Τμήματος TICCIH (Διεθνής Επιτροπή για τη διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς),
- Όλγα Δεληγιάννη, Εθνική Εκπρόσωπος Ευρωπαϊκής Διαδρομής Βιομηχανικής Κληρονομιάς ERIH
10.00 – 10.30 Κεντρική εισήγηση: Πρόεδρος ERIH Professor Dr Meinrad Maria Grewenig: «Η Ευρωπαϊκή Διαδρομή Βιομηχανικής Κληρονομιάς ERIH και η σημασία της συμμετοχής σ’ αυτήν -καλές πρακτικές».
10.30- 11.45 Εισηγήσεις
- ΥΠΠΟ, Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Σταυρούλα -Βίλλυ Κ. Φωτοπούλου, Διευθύντρια Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς «Τα μουσεία και η βιομηχανική κληρονομιά»
- Eλληνικό Τμήμα TICCIH, Δώρα Χατζή – Ροδοπούλου, Αντιπρόεδρος Ελληνικού τμήματος TICCIH, Δρ Αρχιτέκτων Μηχανικός
- Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, Mαρία Φλώρου, Υπεύθυνη Τομέα Βιομηχανικού Μουσείου φωταερίου, Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, «Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου/Συνέργειες, Δικτύωση, Βιωσιμότητα»
- Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Ανδρέας Λαπούρτας, Προϊστάμενος Υπηρεσίας Μουσείων Π.Ι.Ο.Π. / Ελένη Μπενέκη, Προϊσταμένη Υπηρεσίας Ιστορικού Αρχείου Π.Ι.Ο.Π. «Μουσειακές και αρχειακές συλλογές σε πρώην βιομηχανικά συγκροτήματα και άλλους χώρους: το παράδειγμα του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς»
- ΥΠΠΟ, Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης, Μουσείων & Τεχνικών Έργων, Θόδωρος Πριγγόπουλος, Αρχιτέκτων Msc, Προϊστάμενος Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων & Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, «Προοπτικές διασυνοριακής συνεργασίας της Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης για τη χάραξη κοινής στρατηγικής δικτύωσης για την ανάδειξη της Βιομηχανικής Κληρονομιάς -Θεματικοί άξονες: καπνεμπόριο- μεταλλευτικοί τόποι -μεταξουργία-δίκτυα υποδομών»
11.45 -12.00 Συζήτηση
12.00-12.15 Διάλειμμα καφέ
12.15 – 14.15 Συζήτηση στρογγυλής τράπεζας με συμμετοχή εκπροσώπων μελών και υποψήφιων μελών της Ευρωπαϊκής Διαδρομής Βιομηχανικής Κληρονομιάς – Συμπεράσματα συνάντησης
- Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη & Ελένης Γαρεδάκη /Χανιά, Μαρία Μυστακίδου o Βιομηχανικό Μουσείο Τομάτας / Σαντορίνη, Φωτεινή Παπαδοπούλου
- Μουσείο Άλατος / Μεσολόγγι, Δέσποινα Κανελλή, Διευθύντρια
- Μουσείο Κλωστοϋφαντουργίας Ερμούπολης (Hermoupolis Heritage), Δημήτρης Σταυρακόπουλος, ιδρυτής
- Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου/ΕΜΠ, Ασημάκης Χαδουμέλλης, Διευθυντής
- Εταιρεία Μελετών Λαυρεωτικής, Ορυκτολογικό Μουσείο Λαυρίου, Μιχάλης Γ. Φίτρος, Επιστημονικός σύμβουλος Ο.Μ.Λ., μέλος Δ.Σ. Ε.Μ.Ε.Λ.
- Πολυχώρος Τέχνης και Πολιτισμού Μύλου Ματσόπουλου/ Δήμος Τρικκαίων, Μιχάλης Λάππας Αντιδήμαρχος Παιδείας, Πολιτισμού & Αθλητισμού
- Κεντρικό κτίριο του συγκροτήματος εργοταξίου Αποξήρανσης Θεσσαλίας ( Κ.Ο.Μ.Δ.Ε.) – Αποκατάσταση & ανάδειξη, Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων, Περιφέρεια Θεσσαλίας, Ευγενία Μπουρνάζου, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Δημήτρης Κοντοβουνήσιος, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, υπάλληλοι Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων
14.15 -15.00 Περιήγηση – Ξενάγηση στο Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου
15.00 Μπουφές στην Τεχνόπολη
16.30 Επίσκεψη στο κτίριο Ιστορικών Αρχείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς στον Ταύρο (αποκατεστημένο κτίριο της πρώην χυμοποιίας ΚΡΟΝΟΣ) και στη βιομηχανική κληρονομιά της περιοχής
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Μαριάνθη Αναστασιάδου, Ευγενία Σαραντίδου, Τμήμα Διεθνών Σχέσεων, ΔΔΣΕΕ/ ΥΠ.ΠΟ., Ολυμπία Πεπεράκη, ΔΙ.ΝΕ.ΠΟ.Κ. / ΥΠ.ΠΟ., Μαρία Φλώρου Βιομ. Μουσείο Φωταερίου, Μαρία Μαυροειδή, Ελληνικό Τμήμα TICCIH, Λένα Μπενέκη, Ανδρέας Λαπούρτας, ΠΙΟΠ, Όλγα Δεληγιάννη, Εθνική Εκπρόσωπος ERIH, Μαρία Λιλιμπάκη-Σπυροπούλου, Αλεξάνδρα Αλεξοπούλου, ΣΥΒΙΚ/ΕΛΛΕΤ