Το Δημοτικό Συμβούλιο σε πρόσφατη συνεδρίαση του στις 24.1.22 ενέκρινε την επέκταση του Αρχαιολογικού Μουσείου Σύρου. Έτσι παραχωρούνται δύο ισόγειες αίθουσες του Δημαρχιακού Μεγάρου, ήτοι: α) η υφιστάμενη ως Γραφεία του Συλλόγου Πολυτέκνων Σύρου και β) η υφιστάμενη αποθήκη – αρχείο του Πρωτοδικείου Σύρου (βλ. ΑΔΑ: 6ΟΧ6ΩΗΟ-2Δ8)
Το θέμα ήρθε προς συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο μετά από επιστολή του κ. Δημητρίου Αθανασούλη, Αρχαιολόγου και Προϊσταμένου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων προς σ΄ αυτό, στην οποία αναφέρει ότι οι αίθουσες που ζητούνται, οι οποίες χρησιμεύουν αυτή τη στιγμή ως αποθήκες υπηρεσιών και συλλόγων, πρόκειται να διατεθούν για την έκθεση των πολυάριθμων προϊστορικών ευρημάτων από το Καστρί και τη Χαλανδριανή (παλαιών και νεώτερων ανασκαφών) και των σημαντικών ευρημάτων από την ανασκαφή της αρχαίας πόλης στο Γαλησσά που φυλάσσονται στις αποθήκες του μουσείου. Παράλληλα στην επιστολή υπογραμμίζεται ότι τα αιτήματα που εκφράζονται κατά καιρούς από την τοπική κοινωνία για επιστροφή στη Σύρο του υπόλοιπου υλικού που φυλάσσεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο δεν έχουν νόημα αφού το υλικό έχει ήδη επιστραφεί, αλλά δεν εκτίθεται λόγω έλλειψης χώρου.
Επιπλέον, όπως λέει, στις προθέσεις της Υπηρεσίας του (δηλ. της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων) είναι και ο εμπλουτισμός του προς έκθεση υλικού του Μουσείου, με σκοπό να αναδειχθεί διαχρονικά ο πολιτισμικός πλούτος του νησιού. Σε αυτό το πλαίσιο επιδιώκεται να προβληθούν ιστορικές περίοδοι, όπως η πρωτοβυζαντινή μαρτυρίες της οποίας αποτελούν το πλήθος των πρώτο βυζαντινών επιγραφών στον αρχαιολογικό χώρο Γράμματα, η βενετική κυριαρχία του νησιού, κατά τη διάρκεια της οποίας κυρίως διαμορφώθηκε ο οικισμός της Άνω Σύρου, αλλά και η περίοδος της τουρκοκρατίας, όπου χρονολογείται το λουτρό του ρέματος της Λαλακιάς, το μοναδικό γνωστό οθωμανικό λουτρό που σώζεται στις Κυκλάδες.
Επισημαίνεται, μάλιστα ότι με την χρήση των δύο αυτών αιθουσών θα εξασφαλισθεί η πρόσβαση ΑΜΕΑ μέσω του αίθριου του Μεγάρου πράγμα που αποτελεί μεγάλο έλλειμμα του Μουσείου και είναι δύσκολο να επιλυθεί από την σημερινή κεντρική είσοδο λόγω της ύπαρξης της μεγάλης εξωτερικής κλίμακας του πεζόδρομου. Η Υπηρεσία μέχρι σήμερα διαθέτοντας σημαντικά κονδύλια συντηρεί ανελλιπώς το παραχωρηθέν κτήριο, έχει οργανώσει αποθήκες και εργαστήριο που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες ενός σύγχρονου μουσείου και οργανώνει περιοδικές εκθέσεις και εκδηλώσεις.
Σύντομο ιστορικό του Αρχαιολογικού Μουσείου Σύρου
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σύρου είναι ένα από τα παλαιότερα Μουσεία της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 1835 ως Κεντρικό Μουσείο των Κυκλάδων και oι συλλογές του φιλοξενήθηκαν αρχικά στο κτίριο του Γυμνασίου. Στη συνέχεια, με αφορμή τις ανασκαφές του Χρ. Τσούντα στο Καστρί και τη Χαλανδριανή (1898), οι τότε δήμαρχοι Ερμούπολης και Άνω Σύρου προέβησαν στις απαραίτητες ενέργειες, εν μέσω μαχητικών άρθρων στον τοπικό τύπο της εποχής, που οδήγησαν στην ίδρυση Κεντρικού Νομαρχιακού Μουσείου στην Ερμούπολη από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Έτσι ικανοποιήθηκε το αίτημα των Συρίων για επιστροφή από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών τμήματος του υλικού των ανασκαφών του Χ. Τσούντα στο Καστρί και την Χαλανδρινή. Έτσι ανασυστάθηκε το Μουσείο Σύρου ως Κεντρικό Νομαρχιακό Μουσείο και μεταφέρθηκε στο Δημαρχιακό Μέγαρο στο οποίο στεγάζεται μέχρι σήμερα συμπεριλαμβάνοντας τα αρχαία του παλαιού μουσείου (μουσείο Γυμνασίου), καθώς και ευρήματα από άλλα Κυκλαδονήσια. Οι διαδικασίες για την ανασύστασή του δια της παραχώρησης τριών (3) αιθουσών από τον «Δήμο Ερμουπόλεως» ξεκίνησαν το 1898 και ολοκληρώθηκαν το 1901. Tο 1965 ο Δήμος παραχώρησε και τέταρτη αίθουσα για την καλύτερη οργάνωση του Μουσείου και το 1968 ελήφθη πρόνοια από την Υπηρεσία μας για την επιστροφή στη Σύρο και άλλου τμήματος του υλικού του Χ. Τσούντα.
Κατά το έτος 1995 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων (πρώιν ΚΑ’ΕΠΚΑ) είχε αιτηθεί την παραχώρηση και των υπολοίπων ισογείων αιθουσών του Δημαρχιακού Μεγάρου. Το 2001 ο Δήμος Σύρου με την έγκριση της Περιφέρειας παραχώρησε στο Υπουργείο Πολιτισμού το διατηρητέο ακίνητο Προβελέγγιου στην Ανω Σύρο για την δημιουργία Αρχαιολογικού Μουσείου και το 2004 έγινε αποδοχή της παραχώρησης από το Υπουργείο Πολιτισμού. Το 2011 ωστόσο το Συμβούλιο Δήμου Σύρου – Ερμούπολης αναίρεσε κατά πλειοψηφία την παραπάνω παραχώρηση αντικαθιστώντας την με την παραχώρηση του κτηρίου των Δημοτικών Αποθηκών στην Ακτή Παπάγου. Εν τω μεταξύ όμως το θέμα έχει «παγώσει» και το τελευταίο ακίνητο χρησιμοποιείται σήμερα από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Η παραχώρηση χώρου του Δημοτικού ακινήτου στην Ακτή Παπάγου για τη δημιουργία Αρχαιολογικού Μουσείου εξακολουθεί να ενδιαφέρει την Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.
