Έκθεση Φωτογραφίας του Robert A. McCabe
«Η Ελλάδα μετά τον Πόλεμο. Τα χρόνια της ελπίδας»
στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
Διάρκεια Έκθεσης: 10 Ιουνίου – 30 Σεπτεμβρίου, 2023
Με αφορμή το βιβλίο «Η Ελλάδα μετά τον πόλεμο. Τα χρόνια της ελπίδας» του Robert A. McCabe πραγματοποιείται στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών η ομώνυμη έκθεση φωτογραφίας του Robert A. McCabe από 10 Ιουνίου έως 30 Σεπτεμβρίου 2023. Τα κείμενα της έκθεσης και του νέου ομώνυμου βιβλίου που τη συνοδεύει είναι των Παναγιώτη Ροϊλού και Κατερίνας Λυμπεροπούλου. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Στην έκθεση περιλαμβάνονται και φωτογραφίες της Σύρου μετά τον πόλεμο. Στις φωτογραφίες οι Συριανοί επισκέπτες θα μπορέσουν να αναγνωρίσουν παλιές φυσιογνωμίες της Σύρου.
Η Ελλάδα που πρωτοείδε ήταν βουτηγμένη στη φτώχεια. Ωστόσο, διαρκής ήταν η έκπληξη κι η ευχαρίστηση που ένιωθε από το κέφι, τη ζεστασιά και το φιλόξενο πνεύμα των ανθρώπων αυτών που είχαν επιβιώσει από τον εφιάλτη του πολέμου και τα επακόλουθα δεινά του.
Όπως γράφει η Μάρω Βασιλειάδου στην «Καθημερινή»: Ο Robert A. McCabe προέρχεται από δημοσιογραφική οικογένεια και στη ματιά του ενυπάρχει, εκτός της προσωπικής του αισθητικής, η επίγνωση ότι η φωτογραφική κάμερα αποτελεί μάρτυρα της Ιστορίας. Ο πατέρας του υπήρξε εκδότης της εφημερίδας New York Daily Mirror –από τις πρώτες που δημοσίευαν φωτογραφίες– και ο μικρός Μπομπ είχε στο σπίτι σκοτεινό θάλαμο για να εκτυπώνει τις φωτογραφίες του πολύ νωρίς.
Σπουδές Γαλλικής Φιλολογίας στο Πρίνστον, αγάπη για την Ευρώπη και τον πολιτισμό της. Η περιπετειώδης ψυχή της αμερικανικής νεολαίας των ’50s έσπρωξε τους δύο νεαρούς ΜακΚέιμπ –τον Μπομπ και τον μεγαλύτερο αδελφό του, Τσαρλς– να μπουν σε ένα καράβι και να φθάσουν έως την Ελλάδα. Ηταν περαστικοί, αλλά τελικά έμειναν εδώ ανακαλύπτοντας έναν τόπο αμόλυντο από τον μοντέρνο πολιτισμό. Ηταν η Ελλάδα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο μια χώρα που γελούσε πλατιά παρά τις δυστυχίες της; Ή μήπως ήταν το φιλικό βλέμμα του φωτογράφου αυτό που κατάφερε να αιχμαλωτίσει στιγμές αθωότητας σε μια δύσκολη ζωή παιδεμένων ανθρώπων;
Ο Robert McCabe πολιτογραφήθηκε το 2020 ως Έλληνας πολίτης. Η τιμητική του πολιτογράφηση έγινε ως αναγνώριση των εξαιρετικών υπηρεσιών του προς την Ελλάδα και τις Ελληνοαμερικανικές σχέσεις και ολοκληρώθηκε μετά την έκδοση του αντίστοιχου Προεδρικού Διατάγματος και την ορκωμοσία του.
Η τελετή της ορκωμοσίας έγινε ενώπιον του Γενικού Προξένου της Ελλάδας στην Βοστώνη Στράτου Ευθυμίου. Η ορκωμοσία έγινε σε κλίμα συγκίνησης και στο πλευρό του Robert McCabe κατά την διάρκεια της τελετής ήταν η Ελληνίδα σύζυγός του Robert Κωνσταντίνα McCabe, καθώς και η οικογένειά του.
Δείτε φωτογραφίες του στους λογαριασμούς του, στο Facebook και στο Instagram
Για την έκθεση
Λίγα λόγια από τον RobertA. McCabe:
«H πρώτη μου επίσκεψη στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 1954. Δέκα χρόνια είχαν περάσει από την αποχώρηση των Γερμανών και πέντε χρόνια από το τέλος του Εμφυλίου. Η Ελλάδα που πρωτοείδα ήταν βουτηγμένη στη φτώχεια.
….Δεν είχα την παραμικρή ιδέα για το πόσο γρήγορα η Ελλάδα θα προόδευε και θα μεταμορφωνόταν. Είμαι πραγματικά πολύ χαρούμενος που μπόρεσα να βοηθήσω στην καταγραφή και την τεκμηρίωση αυτής της εξαιρετικά σημαντικής περιόδου της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας.
…..Οι περισσότερες από τις περίπου εξήντα έξι φωτογραφίες που θα δείτε δεν έχουν ξαναπαρουσιαστεί στο κοινό και απεικονίζουν πράγματα που μόνο άτομα από παλαιότερες γενιές θα θυμούνται ότι κάποτε υπήρχαν.»
Λίγα λόγια από τον Πρόεδρο του Ε.Π.Κε.Δ, καθηγητή Παναγιώτη Ροΐλό:
«Πολλές από τις σαγηνευτικές φωτογραφίες του Robert McCabe (που τραβήχτηκαν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1960) επιτρέπουν ματιές σε στιγμιότυπα μιας διαλεκτικής μεταξύ διαφορετικών στιγμών της ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού, όπως διατηρήθηκαν στην μεταπολεμική Ελλάδα».
Λίγα λόγια από τη δημοσιογράφο Κατερίνα Λυμπεροπούλου:
«Η ασπρόμαυρη εικόνα του Robert McCabe με τον εργάτη να δουλεύει εντατικά στους χώρους του Ηρωδείου που προοριζόταν να γίνει κέντρο του Φεστιβάλ φέρνει μπροστά στα μάτια μας ολοζώντανα τα χρόνια αυτού του “ανοίγματος”, αυτού του μεταβατικού χρονικού σημείου μεταξύ μιας εποχής τρομακτικών δεινών που έδυε και μιας νέας, ελπιδοφόρας ανασυγκρότησης που ανέτελλε».
Eπίσης εγκαινιάστηκε παράλληλα με την παρούσα έκθεση, η έκθεση «Οι Δελφοί τη δεκαετία του 1950 με τον φακό του Ρόμπερτ ΜακΚέιμπ» στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών
Η παρουσίαση του βιβλίου
«Η πρώτη μου επίσκεψη στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 1954΄. Δέκα χρόνια είχαν περάσει από την αποχώρηση των Γερμανών και πέντε χρόνια από το τέλος του Εμφυλίου. Η ναζιστική κατοχή έφερε τη χώρα αντιμέτωπη με ανείπωτη φρίκη και συμφορές και η προσπάθεια ανοικοδόμησής της καθυστέρησε εξαιτίας του ξεσπάσματος του Εμφυλίου.
Είχα κάποια γνώση σχετικά με τα τραγικά γεγονότα του πολέμου χάρη στο εξαιρετικό πόνημα του αρχιτέκτονα Κωνσταντίνου Α. Δοξιάδη, “Οι θυσίες της Ελλάδος στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο”, όπου κατέγραψε λεπτομερώς, με μεθοδικό και παραστατικό τρόπο, τις οικονομικές και τις ανθρώπινες απώλειες.
Η Ελλάδα που πρωτοείδα ήταν βουτηγμένη στη φτώχεια. Αυτό ήταν εμφανές παντού. Συχνά όταν συζητούσες με έναν Έλληνα για την ομορφιά της χώρας του, ακολουθούσε ένα «ναι, αλλά είναι πολύ φτωχή» -και προς επίρρωση των λεγομένων του έτριβε τον αντίχειρα με τον δείκτη του.
Οι ναζί, φεύγοντας από την Ελλάδα, άφησαν πίσω μια χώρα ρημαγμένη, με κατεστραμμένη την κτιριακή υποδομή, διαλυμένες τις μεταφορές, βαθύτατα πληγωμένο τον γεωργικό τομέα και χιλιάδες νεκρούς. Η πείνα αποδείχθηκε χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των κατακτητών. Ο λιμός ήταν ακραίος, ιδίως στα αστικά κέντρα, και άνθρωποι πέθαιναν στους δρόμους της Αθήνας. Οι τραπεζικές καταθέσεις των ελληνικών επιχειρήσεων και οικογενειών εξανεμίστηκαν από τον τρομακτικό πληθωρισμό, εξαιτίας των χρημάτων που τύπωσαν οι ναζί και της εκτίναξης της τιμής του χρυσού από τις 5000 δραχμές την ουγκιά πριν από τον πόλεμο στα 870.000.000.000.000 (ναι, τρισεκατομμύρια) δραχμές στη λήξη του. […]
Στα ταξίδια μου εκείνα τα χρόνια, από την Ήπειρο μέχρι την Κρήτη και από την Πύλο μέχρι τη Ρόδο, με εξέπλητταν ευχάριστα το κέφι, η ζεστασιά και το φιλόξενο πνεύμα αυτών των ανθρώπων που είχαν επιβιώσει από τον εφιάλτη του πολέμου και τα επακόλουθα δεινά του.» […]
(ROBERT A. MCCABE, “Από την καταστροφή στην ανάκαμψη”)
