Επιτυχής υπήρξε η προσπάθεια του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης για την ένταξη του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης ως μέλους του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM) το οποίο αριθμεί 22.000 περίπου μέλη σ´όλο τον κόσμο και δραστηριοποιείται σε 145 χώρες! Ο δε διαδραστικός χάρτης του απαριθμεί 145 χώρες και 30 διεθνεις επιτροπές.
Ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης παρέλαβε την κάρτα ένταξης από το Παρίσι και έχει την υποχρέωση της ετήσιας συνδρομής προς τον φορέα η οποία ανέρχεται στα 350 ευρώ / έτος.
Η προσπάθεια είχε ξεκινήσει μετά από εσήγηση της Αντιδημάρχου Πολιτισμού κ. Αλίκης Λεονταρίτη προς το Δημοτικό Συμβούλιο [6Ω07ΩΗΟ-ΣΕ2] το οποίο ψήφισε θετικά και δόθηκε έτσι το πράσινο φως να προχωρήσουν οι διαδικασίες προς ένταξη. Μετέπειτα το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM) έκρινε ότι το Βιομηχανικό Μουσείο πληρούσε τις προϋποθέσεις και αξιολόγησε την πρόταση ως θετική.
Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM)
Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1946 ως μη κυβερνητικός οργανισμός οπό λίγους αρχικό επαγγελματίες μουσείων – αρχαιολόγους, ιστορικούς της τέχνης, μουσειολόγους, συντηρητές κ.α., που αγωνιούσαν για την τύχη της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς μετά τις καταστροφές που είχε υποστεί στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η UNESCO αποφάσισε εξ αρχής να στηρίξει το ICOM προσφέροντας του στέγη στο κτήριο της στο Παρίσι. Το 1951 ξεκίνησαν μαζί το πρόγραμμα “Σταυροφορία των Μουσείων” που συνέβαλε ουσιαστικά στην αναγνώριση του εκπαιδευτικού ρόλου των μουσείων. Μέσα από τον ίδιο προβληματισμό, το 1977, καθιερώθηκε η 18η Μαΐου ως Διεθνής Ημέρα Μουσείων. Κύριο μέλημα του ICOM είναι η επισήμανση και η αντιμετώπιση των προβλημάτων των μουσείων και των εργαζομένων σε αυτά, καθώς και η ανάπτυξη του κλάδου της μουσειολογίας. Για το σκοπό αυτό έχουν συσταθεί 30 Διεθνείς Επιτροπές με ειδικό αντικείμενο -όπως π.χ. αρχιτεκτονική μουσείων, συντήρηση, περιφερειακά μουσεία, εκπαίδευση, κλπ. -, όπου μπορούν να συμμετέχουν όσα μέλη επιθυμούν. Οι επιτροπές αυτές συνέβαλαν, μεταξύ άλλων, στη συγγραφή βασικών εγχειριδίων, όπως ο Κώδικας Επαγγελματικής Δεοντολογίας που υιοθετήθηκε το 1986. To ICOM εκδίδει για τα μέλη του την περιοδική έκδοση ICOM News (Nouvelles de Γ ICOM) και τα Τετράδια Μελέτης (Cahiers d’ etude), καθώς και το περιοδικό MUSEUM Internationa! για το ευρύ κοινό – εκδίδεται σε συνεργασία με την UNESCO στην αγγλική και γαλλική γλώσσα και είναι προσιτό και από το διαδίκτυο.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει το ICOM στον αγώνα κατά της παράνομης διακίνησης των πολιτισμικών αγαθών και εκδίδει ειδικό τεύχη για τις ανά τον κόσμο συλήσεις αρχαιοτήτων και έργων τέχνης. Βασική επιδίωξή του είναι η αρμονική συνύπαρξη των μουσείων με τις κοινωνίες τις οποίες υπηρετούν. Έτσι, από πολύ νωρίς έστρεψε την προσοχή του σε μεγάλα κοινωνικό προβλήματα και συνδύασε τη δράση του με γενικότερες πρωτοβουλίες που είχαν αναληφθεί για τα Θέματα αυτό σε διεθνές επίπεδο. Αναφέρουμε ενδεικτικό τη συμμετοχή του ICOM στον αγώνα κατά του ρατσισμού (1961), στο Παγκόσμιο Έτος για τα δικαιώματα του Παιδιού (1979), στην Παγκόσμια Δεκαετία Πολιτιστικής Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (1988-1997) και στα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία (1992).
Το Ελληνικό Τμήμα
Το Ελληνικό Τμήμα του ICOM ιδρύθηκε το 1983 και στεγάζεται σε ένα διατηρητέο κτήριο, στην οδό Αγ. Ασωμάτων 15 στο Θησείο, που έχει παραχωρηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού. Σήμερα αριθμεί 500 περίπου μέλη – άτομα και φορείς. Διοικείται από πενταμελές εκλεγμένο Διοικητικό Συμβούλιο, που η θητεία του είναι διετής.
Πρώτιστο μέλημα του Ελληνικού Τμήματος ήταν , η οργάνωση σεμιναρίων, επιστημονικών συναντήσεων και διεθνών συνεδρίων, η έκδοση στα ελληνικό βασικών εγχειριδίων, η δημιουργία βιβλιοθήκης και αρχείου και γενικότερα η ανάπτυξη των διαφόρων τομέων της μουσειολογίας. Το Ελληνικό Τμήμα του ICOM συνεργάζεται με Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, καθώς και με άλλους φορείς και ιδρύματα.
Στο πλαίσιο του Ελληνικού Τμήματος λειτουργούν ομάδες εργασίας με αντικείμενο αντίστοιχο με εκείνο των Διεθνών Επιτροπών του ICOM, οι οποίες επεξεργάζονται ειδικό θέματα και οργανώνουν ενημερωτικές συναντήσεις και διαλέξεις. Ειδικό βάρος δόθηκε στον τομέα της Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης και της Μουσειοπαιδαγωγικής. Από το 1988 οργανώνεται, σε συνεργασία με τα Υπουργεία Παιδείας και Πολιτισμού, το Σεμινάριο “Μουσείο – Σχολείο” σε διαφορετικό κάθε φορά νομό της χώρας. Στο διάστημα 1995-1997 εφαρμόστηκε επίσης το ευρωπαϊκό πιλοτικό πρόγραμμα “Το Σχολείο υιοθετεί ένα Μνημείο”, όπου έλαβαν μέρος δέκα σχολεία της Αθήνας.
Καρπός της συνεργασίας του IC0M με το Υπουργείο Πολιτισμού στον τομέα της οργάνωσης αρχαιολογικών εκθέσεων είναι η έκδοση αξιόλογων καταλόγων που αποτελούν σημαντικό επιστημονικό βοηθήματα. Το Ελληνικό Τμήμα του ICΟM εκδίδει επίσης από το 1986 “Ενημερωτικό Δελτίο” το οποίο περιλαμβάνει σύντομα άρθρα, ειδήσεις για μουσεία και εκθέσεις, βιβλίο παρουσιάσεις και άλλα.
Τα πρακτικό των παραπάνω συναντήσεων, καθώς και άλλες εκδόσεις, όπως η μετάφραση των τευχών “Ορισμός του επαγγέλματος του Συντηρητή” και “Προληπτική Συντήρηση στα Μουσεία”, εμπλούτισαν σημαντικό τη μουσειολογική βιβλιογραφία στη χώρα μας.