Στις 2 Απριλίου, ημέρα γενεθλίων του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου με σκοπό να τονώσει την αγάπη για το διάβασμα και να στρέψει την προσοχή στα παιδικά βιβλία.
Κάθε χρόνο ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της ΙΒΒΥ έχει την ευκαιρία να γίνει χορηγός της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου. Επιλέγει ένα θέμα και καλεί ένα γνωστό συγγραφέα να γράψει ένα μήνυμα για όλα τα παιδιά του κόσμου και ένα γνωστό εικονογράφο να φιλοτεχνήσει μια αφίσα.
Το υλικό αυτό χρησιμοποιείται με διάφορους τρόπους για την προώθηση των βιβλίων και της ανάγνωσης σε όλο τον κόσμο.
Το Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ- Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, σε συνεργασία με το ΕΚΕΒΙ και άλλους φορείς, φροντίζει για την εκτύπωση και διανομή του υλικού σε σχολεία και βιβλιοθήκες. Παράλληλα, τις ημέρες αυτές οργανώνει εκδηλώσεις, ημερίδες, ομιλίες και απονέμει τα ετήσια βραβεία του.
Απαντώντας στο με αρ. πρ. 36/19-1-2019 έγγραφο του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για τη Νεότητα (IBBY) «Ο Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου», το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων καλεί όλα τα σχολεία να συμμετάσχουν στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου, που θα εορτασθεί σε όλον τον κόσμο στις 2 Απριλίου 2019.
Σε τοπικό επίπεδο η Δημοτική Βιβλιοθήκη Σύρου – Ερμούπολης τιμώντας την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου θα συνεργαστεί με το Συμβουλευτικό Κέντρο Σύρου, με σκοπό τη διοργάνωση δράσεων για τα σχολεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης αναφορικά με την έκδοση του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας με τίτλο «Το λουλούδι της ισότητας» (βλ. ΕΔΩ).
Όπως αναφέρει, μεταξύ άλλων, στον πρόλογο του βιβλίου η κα Ειρήνη-Ελένη Αγαθοπούλου, Πρόεδρος ΔΣ ΚΕΘΙ: “Το βιβλίο αυτό αποτελεί μέρος της προσπάθειας, που κάνει η Πολιτεία τα τελευταία χρόνια, να εντάξει στον σχολικό προγραμματισμό τα θέματα ισότητας και φύλου. Μια προσπάθεια πολύ σημαντική για τον επανακαθορισμό των έμφυλων αναπαραστάσεων και την εξάλειψη των σεξιστικών στερεοτύπων και των πατριαρχικών κοινωνικών προτύπων που διαπερνούν κάθε πτυχή της δημόσιας ζωής. Το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας εδώ και χρόνια καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να προωθήσει την ισότητα των φύλων στον χώρο της εκπαίδευσης.”
Το μήνυμα του 2019
“Τα βιβλία μας βοηθούν να μη βιαζόμαστε” – Kęstutis Kasparavičius, Λιθουανία
Βιάζομαι!… Δεν έχω χρόνο!… Αντίο!… Ακούμε τέτοιες κουβέντες κάθε μέρα. όχι μόνο στη Λιθουανία, που βρίσκεται στο κέντρο της Ευρώπης, αλλά και σε κολλά μέρη του κόσμου. Συχνά επίσης ακούμε να λέγεται ότι ζούμε στην εποχή της υπέρμετρης πληροφόρησης. της ταχύτητας και της βιασύνης.
Αν όμως πάρεις στα χέρια σου ένα βιβλίο, νιώθεις αμέσως διαφορετικά. Φαίνεται πως τα βιβλία έχουν αυτή τη θαυμαστή ιδιότητα – μας βοηθούν να χαλαρώνουμε. Μόλις ανοίξεις ένα βιβλίο και βυθιστείς στα ήρεμα βάθη του, δεν έχεις πια τον φόβο πως όλα κερνούν με ξέφρενη ταχύτητα κι εσύ δεν προλαβαίνεις να δεις τι γίνεται. Ξαφνικά, αρχίζεις να πιστεύεις ότι δε χρειάζεται να τρέχεις με τόση βιασύνη για μια δουλειά μάλλον ασήμαντη. Στα βιβλία όλα συμβαίνουν ήσυχα, με μια τάξη καθορισμένη με ακρίβεια. Ίσως επειδή ο» σελίδες τους είναι αριθμημένες, ίσως γιατί οι σελίδες κυλούν α καλά και γαλήνια καθώς τις γυρίζεις: Στα βιβλία, όσα έχουν γίνει στο παρελθόν συναντούν με ηρεμία τα όσα πρόκειται να συμβούν.
Το σύμπαν ενός βιβλίου είναι ορθάνοιχτο- συνδυάζει μ’ επιτυχία την πραγματικότητα με τη φαντασία. Και καμιά φορά αναρωτιέσαι αν ήταν σ’ ένα βιβλίο ή στη ζωή που πρόσεξες πόσο όμορφα πέφτουν από τη στέγη ενός σπιτιού οι σταγόνες του λιωμένου χιονιού ή πόσο ευχάριστος είναι στα μάτια ο τοίχος του γείτονα καλυμμένος με βρύα. Το ξέρεις από ένα βιβλίο ή από την πραγματικότητα ότι τα κόκκινα μούρα δεν είναι όμορφα μόνο αλλά και πικρά; Ήταν σ’ ένα βιβλίο ή στην πραγματικότητα που ήσουν ξαπλωμένος ένα καλοκαίρι στο γρασίδι ή που καθόσουν σταυροπόδι και κοιτούσες τα σύννεφα να ταξιδεύουν στον ουρανό. Τα βιβλία μας βοηθούν να μη βιαζόμαστε, τα βιβλία μας μαθαίνουν να παρατηρούμε το καθετί, τα βιβλία μας προσκαλούν, ακόμα και μας υποχρεώνουν καμιά φορά, να καθίσουμε για λίγο. Συνήθως διαβάζουμε καθιστοί, με το βιβλίο στο τραπέζι ή στα γόνατά μας, έτσι δεν είναι; Και δεν έχετε ζήσει άλλο ένα θαύμα – εκείνο που όταν διαβάζετε ένα βιβλίο, το βιβλίο διαβάζει εσάς; Ναι, βέβαια, τα βιβλία έχουν την ικανότητα να διαβάζουν. Διαβάζουν το μέτωπό σας, τα φρύδια σας, τις άκρες των χειλιών σας, που γυρίζουν προς τα κάνω από χαρά, προς τα κάτω από λύπη. Πρώτ’ απ’ όλα όμως τα βιβλία διαβάζουν τα μάτια σας. Και κοιτάζοντας μέσα στα μάτια σας, βλέπουν… Ε, ξέρετε τι βλέπουν!
Είμαι βέβαιος ότι τα βιβλία ποτέ δε βαριούνται όταν βρίσκονται στα γόνατά μας. Κάποιος που απολαμβάνει το διάβασμα -παιδί ή μεγάλος- μας κινεί το ενδιαφέρον πολύ περισσότερο από κάποιον που δε νοιάζεται για τα βιβλία, κάποιον που κυνηγάει διαρκώς το ρολόι, που δεν έχει ποτέ καιρό να καθίσει, που δεν καταφέρνει να παρατηρήσει πολλά απ’ όσα υπάρχουν γύρω μας.
Για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, η ευχή μου σε όλους μας είναι: Να υπάρχουν ενδιαφέροντα βιβλία για τους αναγνώστες και ενδιαφέροντες αναγνώστες για τα βιβλία!
Μετάφραση: Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου
Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου 2019
Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, την ημέρα που γεννήθηκε ο μεγάλος Δανός παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Την καθιέρωσε η Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα (International Board on Books for Young People – IBBY) το 1966. Από τότε, κάθε χρόνο, ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της οργάνωσης αυτής ετοιμάζει ένα μήνυμα και μια αφίσα, που διανέμεται σε όλο τον κόσμο, με σκοπό να τονίσουν την αξία των βιβλίων και της ανάγνωσης και να ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία για την ανάπτυξη και τη διάδοση της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους
Το 2019 υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το Τμήμα της Λιθουανίας. Το μήνυμα και η αφίσα είναι έργα του Λιθουανού Kęstutis Kasparavičius (1954), διεθνούς φήμης εικονογράφου και συγγραφέα, ο οποίος έως σήμερα έχει εικονογραφήσει περισσότερα από 60 βιβλία, σε αρκετά από τα οποία έχει γράψει και το κείμενο. Έργα του κυκλοφορούν σε 29 χώρες, έχουν εκτεθεί σε 20 ατομικές εκθέσεις και 13 φορές στη Διεθνή Έκθεση Παιδικού Βιβλίου στην Μπολόνια. Το Τμήμα της Λιθουανίας τον έχει προτείνει αρκετές φορές για το Διεθνές Βραβείο Άντερσεν και το διεθνές Βραβείο Astrid Lindgren.
Σε όλες τις χώρες, τα παιδιά, οι συγγραφείς οι εικονογράφοι, oi μεταφραστές, oι βιβλιοθηκάριοι, οι εκδότες και εκπαιδευτικοί γιορτάζουν την παγκόσμια αυτή ημέρα με διάφορες εκδηλώσεις σε σχολεία, βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία, πλατείες και άλλους χώρους, δείχνοντας έτσι την αγάπη και το ενδιαφέρον τους για τα βιβλία και το διάβασμα.
Στην Ελλάδα, όπως κάθε χρόνο, το Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου φρόντισε να μεταφραστεί το μήνυμα στα ελληνικά και παροτρύνει τους φορείς που ενδιαφέρονται για τα παιδιά και τα βιβλία τους να συμβάλουν στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου. Η αφίσα με το μήνυμα τυπώθηκε στα ελληνικά με χορηγό τις Εκδόσεις Πατάκη και διανέμεται με τη φροντίδα τους. Ο εορτασμός τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
